یک خاطره
یک روز در کلاس ادبیات فارسی 1، دانش آموزانم سرگرم خواندن متن کتاب بودند. آن روز به روان خوانی «پیرمرد چشم ما بود» رسیده بودیم و من مطالب و نکته های مهم متن را با دقت توضیح می دادم. ناگهان یکی از دانش آموزان جملۀ کتاب را این گونه خواند: «گفتم: سیمین به نظرم حال پیرمرد خوش نیست. کُلُفتشان بود، وحشت زده می نمود.» (پیرمرد چشم ما بود)
برای یک لحظه کلاس ساکت شد. بعد از چند ثانیه بمب خنده در کلاس منفجر شد. همه دانش آموزان از شدت خنده بالا و پایین می پریدند. دانش آموز بیچاره هم از خجالت سرخ شده بود. بله! او نتوانسته بود واژه «کُلفَت» را درست بخواند و مایۀ خندۀ دیگران شده بود (راستش را بخواهید این اتفاق در اکثر کلاس های ادبیات فارسی رخ می دهد).
شاید برای شما هم اتفاق بیفتد!
جدای از این مورد، احتمالا شما بارها خوانش اشتباه شعرها و متن های ادبی را شنیده اید. شاید هم بارها این اتفاق برای خود شما رخ داده باشد که در خوانش شعر یا متن ادبی دچار مشکل شده اید و نتوانسته اید متنی را بخوانید یا مانند دانش آموزی که درباره اش صحبت شد، خاطرات ناخوشایندی از این اتفاق در ذهن دارید؛ مثلا ممکن است در جملۀ زیر، فعل «فروشُد» را «فروشَد» خوانده باشید»:
طرّار دیگر گفت: من مردی را دیدم که بزی داشت و در آن کوچه فروشد. (لطایف الطوایف)
یا مثلا در بیت زیر، واژه «کاین» را که کوتاه شدۀ «که این» است و به صورت «کین» تلفظ می شود، «کآیْن» خوانده باشید (این هم یکی دیگر از اشتباه های رایج در خوانش شعر است):
| بپویید کاین مهـتـر آهــرمن است | جهان آفرین را به دل دشمن است |
(شاهنامه)
این مورد و مواردی از این دست، از جمله اشتباه های رایج در زمینه خوانش شعر هستند که می توانند آسیب های مختلفی به ما بزنند.
